Το άλεφ είναι το πρώτο γράμμα του εβραϊκού αλφαβήτου και συμβολίζεται με ένα Ν «καλλιγραφικό». Με Ν επίσης συμβολίζεται, στη σύγχρονη άλγεβρα,το σύνολο των φυσικών αριθμών (1, 2, 3,...). Στην καβαλιστική διδασκαλία, το άλεφ Ν εμφανίζεται ως το πρωταρχικό στοιχείο πάνω στο οποίο βασίζεται η δημιουργία του κόσμου.
Ο Μπόρχες στο ομώνυμο διήγημά του ορίζει το άλεφ ως μια πρωταρχική οντότητα, μέσω της οποίας μπορεί κανείς να «δει» τον κόσμο σε όλες του τις εκδοχές και σε όλες του τις αντιθέσεις ή όπως περιγράφεται στο ίδιο το διήγημα «…το μόνο μέρος πάνω στη γη όπου βρίσκονται όλα τα μέρη του κόσμου — ορατά από κάθε γωνία, καθένα στημένο καθαρά, χωρίς καμιά πιθανή σύγχυση ή συγχώνευση.» Στο διήγημα του Μπόρχες έρχεται η στιγμή που ο ήρωας αντικρίζει αυτό το απίθανο κι υπέρτατο σημείο και μαζί έρχεται κι ο περιορισμένος κατάλογος που θα χρειαστεί για να περιγραφτεί το απεριόριστο σύμπαν. Μας διηγείται ο ήρωας:
«Κι όμως εκεί βρισκόταν το κοσμικό διάστημα δίχως σμίκρυνση. Κάθε πράγμα (η επιφάνεια ενός καθρέφτη, ας πούμε) ήτανε άπειρα αντικείμενα έτσι όπως τα αντίκριζα ξεκάθαρα από όλα τα συμπαντικά σημεία. Είδα την πυκνοκατοικημένη θάλασσα· είδα την αυγή και το σούρουπο· είδα τα πλήθη της Αμερικής· είδα τον ασημένιο ιστό μιας αράχνης στο κέντρο μιας μαύρης πυραμίδας· είδα έναν κομματιασμένο λαβύρινθο (ήτανε το Λονδίνο)· είδα μάτια ατέλειωτα, μέσα σε μένα, σαν σε καθρέφτη, τον εαυτό τους να εξετάζουν· είδα όλους τους καθρέφτες του πλανήτη κι ούτε ένας δεν με αντικατόπτρισε· είδα σε μιαν αυλή της οδού Σολέρ τα ίδια πλακάκια που ‘χα δει τριάντα χρόνια πριν στην είσοδο ενός σπιτιού στο Φραίη Μπέντος· είδα τσαμπιά σταφύλι· χιόνι· ταμπάκο· φλέβες μετάλλου· ατμό νερού· είδα στον ισημερινό κυρτές ερήμους και κάθε κόκκο από την άμμο τους· είδα στο Ινβέρνες μια γυναίκα που δεν θα ξεχάσω, είδα τις άγριες πλεξούδες της, το περήφανο κορμί της· είδα τον καρκίνο στο στήθος· είδα ένα εξοχικό στο Αδρογκέ· ένα αντίτυπο της πρώτης αγγλικής έκδοσης του Πλίνιου, αυτή του Φιλήμονος Χόλλαντ· είδα σε μια στιγμή κάθε γράμμα και κάθε σελίδα (παιδί, μου προκαλούσε θαυμασμό που τα γράμματα ενός τόμου κλειστού δεν ανακατεύονται και δεν χάνονται στο πέρασμα της νύχτας)· είδα ταυτόχρονα την νύχτα και την μέρα· είδα μια δύση στο Κερέταρο που λες και αντιφέγγιζε το χρώμα ενός ρόδου στην Βεγγάλη· είδα την άδεια μου κάμαρη· είδα σ’ ένα γραφείο στην Αλκμάαρ μια υδρόγειο σφαίρα αφημένη ανάμεσα σε δυο καθρέφτες που την πολλαπλασιάζαν δίχως τέλος· είδα άλογα με κυματιστές χαίτες· σε μιαν ακτή της Κασπίας Θάλασσας, μια χαραυγή, είδα ενός χεριού τα οστά τα ντελικάτα· είδα τους επιζώντες μιας μάχης να στέλνουν καρτ-ποστάλ· είδα σε μια βιτρίνα στο Μιρζαπούρ μια τράπουλα ισπανίας· είδα τις λοξές σκιές από φτέρες στο δάπεδο ενός θερμοκηπίου· είδα τίγρεις· έμβολα· βίσωνες· φουρτούνες και στρατεύματα· είδα όλα τα μυρμήγκια που υπάρχουν στην γη· είδα έναν περσικό αστρολάβο· είδα σ’ ενός γραφείου τοσυρτάρι (και αυτό μ’ έκανε να τρέμω) γράμματα άσεμνα, απίστευτα, λεπτομερή, που η Βεατρίκη είχε γράψει στον Κάρλος Αργεντίνο· είδα ένα αγαπημένο μνημείο στην Τσακαρίτα· είδα το αποτρόπαιο λείψανο από αυτήν που κάποτε υπήρξε η θελκτικότατη Βεατρίκη Βιτέρμπο· είδα την κυκλοφορία του σκούρου μου αίματος· είδα το ζευγάρωμα της αγάπης και την μεταλλαγή που ο θάνατος επιβάλλει· είδα το Άλεφ από κάθε σημείο· είδα στο Άλεφ την γη και στην γη ξανά το Άλεφ και στο Άλεφ την γη· είδα το πρόσωπό μου και τα ίδια μου τα σπλάχνα· είδα το δικό σου πρόσωπο κι ένιωσα ίλιγγο και έκλαψα, γιατί τα μάτια μου είχαν δει αυτό το μυστικό κι εικαστικό αντικείμενο που τ’ όνομά του σφετερίζονται οι άνθρωποι και που κανείς δεν το ‘χει δει: το ασύλληπτο το σύμπαν.»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου