Ο Άγγελος της Ιστορίας

Angelus Novus by Paul Klee

Ο άγγελος της ιστορίας έχει το πρόσωπό του στραμμένο προς το παρελθόν. Όπου εμείς βλέπουμε μια αλυσίδα γεγονότων, αυτός βλέπει μία μοναδική καταστροφή, που συσσωρεύει αδιάκοπα ερείπια πάνω στα ερείπια και τα εκσφενδονίζει μπροστά στα πόδια του. Θα ήθελε να σταματήσει για μια στιγμή, να ξυπνήσει τους νεκρούς και να ξαναφτιάξει σε ένα σύνολο αυτό που σωριάστηκε σε χαλάσματα. Μια θύελλα σηκώνεται όμως από τη μεριά του Παράδεισου αδράχνοντας τις φτερούγες του και είναι τόσο δυνατή που δεν μπορεί πια ο άγγελος να τις κλείσει. Η θύελλα τον ωθεί ακαταμάχητα προς το μέλλον, στο οποίο η πλάτη του είναι στραμμένη, ενώ ο σωρός από τα ερείπια φθάνει μπροστά του ως τον ουρανό. Αυτό που εμείς αποκαλούμε πρόοδο είναι αυτή η θύελλα.

Walter Benjamin

Βυθίσου στη σιωπή

Μια φορά κάποιος ρώτησε τον Βούδα: 

- Υπάρχει Θεός;

- Ναι, απάντησε ο Βούδας.

Την ίδια μέρα ένας άλλος άνθρωπος τον ρώτησε:

- Υπάρχει Θεός;

Και ο Βούδας είπε:

- Όχι.

Στο τέλος της ημέρας ένας τρίτος άνθρωπος ρώτησε τον Βούδα για την ύπαρξη του Θεού και ο Βούδας δεν απάντησε, μόνο σήκωσε το δάχτυλό του, δείχνοντας τον ουρανό.

Όλα αυτά τα παρακολουθούσε ο μαθητής του ο Ανάντα. Τη νύχτα ρώτησε τον Βούδα:

- Δεν μπορώ να κοιμηθώ. Σε παρακαλώ, πες μου, γιατί στην ίδια ερώτηση έδωσες τρεις διαφορετικές απαντήσεις;

Ο Βούδας είπε:

- Γιατί ήταν τρεις διαφορετικοί άνθρωποι. Ο πρώτος πίστευε ότι δεν υπάρχει Θεός και ήθελε πάρα πολύ να δυναμώσει την πίστη του. Εγώ του είπα ότι υπάρχει Θεός, γιατί για να φτάσει στην Αλήθεια ο άνθρωπος πρέπει να απαλλαχθεί από αυτά στα οποία πιστεύει. Ο άλλος πίστευε ότι Θεός υπάρχει. Σ' αυτόν είπα ότι δεν υπάρχει Θεός. Είμαι εδώ, πάνω στη γη για να καταστρέψω κάθε πίστη για να φτερουγίσει ο νους πάνω στην πίστη και μόνο. τότε ο άνθρωπος θα γνωρίσει την Αλήθεια. Ο τρίτος δεν ήταν θρήσκος, ούτε άθεος, δεν υπήρχε ανάγκη να πω "Ναι" ή "Όχι", γι' αυτό σιώπησα, λέγοντας με αυτόν τον τρόπο "Κάνε όπως εγώ, δηλαδή βυθίσου στη σιωπή και τότε θα ξέρεις".

Η ιδιοφυΐα του πλήθους

Yπάρχει τόσος δόλος, μίσος, βία,
ανοησία στο μέσο ανθρώπινο πλάσμα
ώστε να μπορεί να επανδρωθεί οποιοσδήποτε στρατός
οποιαδήποτε ημέρα.

και οι καλύτεροι στον φόνο είναι αυτοί που κηρύττουν εναντίον του
και οι καλύτεροι στο μίσος είναι αυτοί που κηρύττουν την αγάπη
και οι καλύτεροι στον πόλεμο – τελικά – είναι αυτοί που κηρύττουν την ειρήνη

αυτοί που κηρύττουν τον θεό, χρειάζονται θεό
αυτοί που κηρύττουν την ειρήνη δεν έχουνε ειρήνη
αυτοί που κηρύττουν την ειρήνη δεν έχουνε αγάπη

να φοβάσαι τους κήρυκες
να φοβάσαι τους γνωρίζοντες
να φοβάσαι αυτούς που πάντα διαβάζουν βιβλία
να φοβάσαι αυτούς που είτε απεχθάνονται την φτώχια
είτε είναι περήφανοι γι’ αυτήν
να φοβάσαι αυτούς που είναι γρήγοροι στους επαίνους
γιατί αυτοί είναι που χρειάζονται επαίνους για αντάλλαγμα
να φοβάσαι αυτούς που είναι γρήγοροι στην απαγόρευση
αυτοί φοβούνται αυτά που δεν γνωρίζουν
να φοβάσαι αυτούς που αναζητούν συνεχώς τα πλήθη γιατί
είναι ένα τίποτα μονάχοι τους
να φοβάσαι τον μέσο άντρα τη μέση γυναίκα
να φοβάσαι την αγάπη τους, η αγάπη τους είναι μέτρια
αναζητά το μέτριο

αλλά υπάρχει ιδιοφυΐα στο μίσος τους
υπάρχει τόση ιδιοφυΐα στο μίσος τους που μπορεί να σε σκοτώσει
που μπορεί να σκοτώσει τον καθένα μας
μη μπορώντας την μοναξιά
μη καταλαβαίνοντας τη μοναξιά
θα προσπαθήσουν να καταστρέψουν οτιδήποτε
διαφέρει απ’ αυτούς
μη μπορώντας να δημιουργήσουν τέχνη
δεν θα καταλάβουν την τέχνη
θα θεωρήσουν την αποτυχία τους στην δημιουργία
ως μια αποτυχία του κόσμου
μη μπορώντας να αγαπήσουν πλήρως
θα θεωρήσουν την αγάπη σου λειψή
και θα σε μισήσουνε
και το μίσος τους θα είναι τέλειο

σαν λαμπερό διαμάντι
σαν μαχαίρι
σαν βουνό
σαν τίγρης
σαν κώνειο

η καλύτερη των τεχνών τους.

Charles Bukowski 

Το μέλλον ανήκει στην έκπληξη

"Βάρβαρο είναι το αγαθό της “ζωής” να ταπεινώνεται και να κακοποιείται. Βάρβαρο είναι να ευτελίζεσαι προκειμένου να βρείς μια δουλειά. Να χρειάζεται να συμφιλιωθείς με όλα όσα υποχρεώθηκες(εις μάτην) να κάνεις προκειμένου να επιβιώσεις.

Βάρβαρο είναι αυτό που βλέπεις στον καθρέφτη. Το είδωλό σου που δεν μοιάζει σε τίποτα με αυτό που κάποτε είχες ονειρευτεί.

Βάρβαρη είναι η δολοφονία των ονείρων.

Βάρβαρη είναι η αίσθηση του εαυτού ως ”πεταμένου εκεί”.

Βάρβαρο είναι ένα κοινωνικό σύστημα που κάνει τα πάντα για να σε βγάλει στην ”απ’έξω” και μετά σε λοιδορεί, σε οικτίρει ή σου προτείνει “φάρμακα”, για να “γιατρέψει” την οδύνη που το ίδιο γεννά.

Βάρβαρο είναι η λέξη “αξιοπρέπεια” να σηματοδοτεί “πολυτέλεια” η “πλεονασμό”. Βάρβαρο είναι το νόμιμο να είναι και ηθικό.

Βάρβαρο είναι μετά βίας να τα φέρνεις βόλτα και να παρακολουθείς γύρω σου την κουλτούρα της αρπαχτής να επιμένει μαζί με τον ξέφρενο χορό των εκατομμυρίων. Βάρβαρη είναι η συνεχής υπενθύμιση του πολιτικού χρήματος.

Βάρβαρο είναι το καθεστώς της ιδιότυπης ασυλίας που απολαμβάνουν οι πολιτικοί. Βάρβαρο είναι να μην μπορείς να μεγαλώσεις τα παιδιά σου με τις αξίες σου γιατί τρέμεις μήπως κι έτσι αποτύχουν στην ζωή τους.

Βάρβαρη είναι η έννοια της επιτυχίας έτσι όπως σήμερα λογαριάζεται. Βάρβαρη είναι η υφαρπαγή της παιδικής ηλικίας, η απουσία ελεύθερου χρόνου, η αποσύνδεση της μάθησης από την χαρά και την έμπνευση. Βάρβαρη είναι η κατά συρροή κακοποίηση των γερόντων οι οποίοι στας δυσμάς του βίου καλούνται να ζήσουν, δηλαδή να πεθάνουν, με συντάξεις πείνας.

Βάρβαρη είναι η καλλιέργεια και η αξιοποίηση της ανασφάλειας για τη δημιουργία υποταγμένων στο φόβο υπηκόων. Βάρβαρο είναι να είσαι ξένος σε μια ξένη, αφιλόξενη χώρα και να προσπαθείς να πείσεις ότι δεν είσαι εχθρός.

Βάρβαρος είναι ο μηχανισμός κατασκευής αποδιοπομπαίων τράγων, η αναγόρευση φανταστικών εχθρών προκειμένου να εστιαστούν επάνω του τα δεινά της δικής σου ζωής. Βάρβαρη είναι η κοινωνία του θεάματος, που πασχίζει (άκοπα) να σε πείσει πως αυτό το οποίο βλέπεις στη μικρή οθόνη αξίζει να το βλέπεις, και πως αυτή η νάρκωση είναι επιθυμητή. Η βία και ο πόλεμος είναι ένα καθημερινό Θέαμα. Μια μορφή ψυχαγωγίας. Βάρβαρη είναι η θυσία των ανθρωπίνων σχέσεων υπό το βάρος των υποχρεώσεων και των ευθυνών. Η θυσία της σκέψης και της δημιουργικότητας στη διεκπεραίωση της κάθε μέρας. “Να πράττω. Να μην σκέφτομαι. Αλλιώς πάω χαμένος” Η σκέψη, ένα εμπόδιο.

Βάρβαρο είναι να εξωθείσαι στην αναζήτηση αυτοκαταστροφικών περισπασμών προκειμένου να τα βγάλεις πέρα.

Βάρβαρη είναι η αύξηση των λύσεων απελπισίας που προβάλλουν στον ορίζοντα: αυτοκτονίες, καταθλίψεις, τρέλα, παράνοια, αλκοόλ, ναρκωτικά. Βάρβαρο είναι η αμεριμνησία να είναι μόνο προνόμιο των νεογέννητων. Βάρβαρο είναι να θυσιάζεται η μητρότητα.” Θέλω να κάνω παιδιά, όμως πως να τα μεγαλώσω;”

Βάρβαρο είναι η ζωντάνια του οργισμένου θυμού σου να μεταμορφώνεται σε νεκρωμένη απάθεια ή σε ήπια και παθητική απόγνωση. Βάρβαρο είναι κάθε πρωί να καταπίνεις ένα παχουλό βατράχι για να συνηθίσεις την αηδία της μέρας που σε περιμένει. Βάρβαρη είναι η αδυναμία εξεύρεσης και υπεράσπισης ενός άλλου μοντέλου ατομικής ύπαρξης και συλλογικής συνύπαρξης. Βάρβαρο είναι να λογαριάζεται ως λαϊκισμός η επίκληση στη βαρβαρότητα...".

Φωτεινή Τσαλίκογλου